تولید سیمان و فولاد دو برابر نیاز داخل

آنها عرضه این محصولات را در بورس علت اصلی افزایش قیمت می‌دانند. در این خصوص، محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی نیز واکنش نشان داده و اعلام کرده است او «مخالف عرضه مصالح ساختمانی در بورس» است. اسلامی خاطرنشان کرده است: «عرضه سیمان در بورس باعث سوداگری است و شخصاً مخالف بردن مصالح ساختمانی به بورس هستم. زیرا اینها شبکه توزیع سنتی خود را داشتند. بردن مصالح ساختمانی در بورس سوداگری است و با آن مخالف هستم که در دولت نیز آن را مطرح کردم. امیدوارم جلوی این کار گرفته شود.»
بیشترین نگرانی از افزایش قیمت سیمان و فولاد، تأثیر آن برقیمت تمام شده ساخت مسکن و در نتیجه افزایش قیمت مسکن است. حدود ۳۰ درصد هزینه ساخت مسکن مربوط به سیمان و فولاد است که به گفته سازندگان انبوه ساختمان، افزایش قیمت این دو کالا حداقل ۲۰ تا ۲۵ درصد قیمت ساخت مسکن را افزایش می‌دهد.

قطعی برق توجیهی برای بالابردن قیمت
قیمت‌ها بخصوص در بازار سیمان بعد از مشکل تأمین برق و قطعی موقتی برق برخی صنایع، حدود دو برابر شده است. برخی سازندگان در گفت‌وگو با «ایران» می‌گویند که تا یک ماه پیش سیمان را با حدود ۵۰ درصد بیشتر از نرخ مصوب از واسطه‌ها می‌خریدند اما پس از قطع برق قیمت‌ها به‌طور ناگهانی بیش از ۵۰ درصد گران‌تر شده است. در بازار فولاد هم همین موضوع دیده می‌شود و قیمت میلگرد هم حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است.

حمیدرضا رستگار رئیس اتحادیه آهن، فولاد و فلزات تهران، در گفت‌وگویی افزایش قیمت به‌دلیل قطعی برق را ادعای سودجویانه دانست و گفت: در بازار فولاد موضوع مهم این است که کمبودی در تولید نداریم و بنابراین نیازی هم به واردات نداریم. در حال حاضر ۳۰ میلیون تن متوسط تولید فولاد در کشور است و میزان مصرف ۱۸ تا ۲۰ میلیون تن است. مازاد تولید ما حدود ۱۲ میلیون تن است که عمدتاً به کشورهای همسایه و کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود.

رستگار بی‌نظمی و بی‌انضباطی و نبود توازن در زنجیره تولید تا توزیع را منتج به سوء‌استفاده «عده‌ای» در بازار فولاد دانست و گفت: قطعی برق موجب اختلال در تولید شده است اما به هیچ وجه کمبود تولید نداریم. برق در چند هفته اخیر قطع شده اما سؤال ما این است که تولید ماه‌های گذشته کجا رفته است؟ فولادی که در بازار عرضه می‌شود مربوط به تولید ماه‌های قبل است تولید و عرضه که به روز نیست تا بگوییم چون چند ساعت برق قطع شده پس تولید کم و قیمت‌ها بالا رفته است.اما قطعی برق علت سوء‌استفاده‌ها برای بهانه‌جویی افزایش قیمت است.

رستگار گفت: کارخانه‌ها و مراکزی که با منابع ملی تأسیس شده‌اند و از وام بدون بهره، زمین مجانی، آب و برق یارانه‌ای استفاده می‌کنند. نباید موقع توزیع قیمت تولید را با قیمت جهانی مقایسه کنند. منابع اصلی تولید فولاد و آهن منابع ملی است پس قیمت آن نباید برابر با قیمت‌های جهانی افزایش یابد. رئیس اتحادیه آهن، فولاد و فلزات تأکید کرد: توازن و هماهنگی میان تولید و توزیع، نظارت صحیح بر بازار و مدیریت زنجیره از افزایش قیمت جلوگیری می‌کند اما در حال حاضر قیمت‌گذاری و توزیع از مسیر اصلی خارج شده و چند هزار واحد صنفی نقشی در قیمت‌گذاری ندارند.

رستگار گفت: قیمت فروش میلگرد در بازار در حال حاضر حدود ۱۷ هزار و ۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان است که ۲۰ درصد نسبت به ماه قبل افزایش دارد. او علت اصلی افزایش قیمت را عدم عرضه شمش در بازار دانست و دومین علت را بهانه قطعی برق عنوان کرد. رستگار در مورد علت عدم عرضه شمش را دور زدن مسیر توزیع و سوء‌استفاده از مسیر فعلی عنوان کرد و گفت: عده‌ای شمش را به هر قیمتی می‌خواهند می‌فروشند.قطعی برقی و کمبود تولید فقط بهانه‌سازی برای افزایش قیمت است.

میلگرد بی‌کیفیت در بازار
با افزایش قیمت فولاد و میلگرد، در بازار آهن فروش میلگرد درجه دو با کیفیت پایین رونق گرفته است. استفاده از این نوع میلگرد در ساختمان‌سازی نگرانی از عدم ساخت مسکن با دوام و کیفیت پایین را افزایش داده است. اما رئیس اتحادیه آهن، فولاد و فلزات می‌گوید که بیشتر کارخانه‌ها فولاد باکیفیت جهانی و استاندارد تولید می‌کنند و میلگرد درجه دو در کارخانه‌های کوچک یا به اصطلاح به‌صورت «زیرپله‌ای» تولید می‌شود و در جاهای غیرحساس مانند سقف‌های کاذب یا حفاظ از آن استفاده می‌شود. این نوع میلگرد معمولاً برای صادرات به کشورهایی که متقاضی آن هستند تولید می‌شود اما باید بر ساخت آنها نظارت  باشد تا در قسمت‌های اصلی ساختمان میلگرد بی‌کیفیت استفاده نشود یا اینکه کلاً تولید این نوع میلگرد متوقف شود.

افزایش هزینه ساخت
بیشترین نگرانی از افزیش قیمت کالاهای اساسی تولید مسکن، تأثیر آن بر افزایش قیمت نهایی مسکن است. در این خصوص، پارسا گوهری رئیس کمیسیون مسکن اتاق تعاون گفت: در روزهای اخیر با گرانی سیمان و میلگرد مواجه بودیم و در بازار قطعی برق و تعطیلی‌ها به‌خاطر کرونا و کندی حمل‌ونقل دلیل افزایش قیمت عنوان می‌شود. البته ما معتقدیم این دلایل برای افزایش قیمت منطقی نیست چون قطعی برق موقتی است و تولید ما وابسته به تولید روزانه نیست. گوهری گفت: میزان تولید سیمان حدود ۷۵ میلیون تن است که مصرف ما در سال ۵۵ میلون تن است و مابقی تولید مازاد است. همواره تولیدکنندگان سیمان از مازاد تولید سخن می‌گویند و خواستار صادرات سیمان هستند. بنابراین نباید کمبودی در بازار باشد.
گوهری گفت: مشکل قیمت سیمان و فولاد عدم شفافیت قیمت کارخانجات و عدم شفافیت مسیر توزیع است. قیمت در کارخانه مقطوع است اما کارخانه‌ها تولید را به‌صورت شفاف وارد بازار نمی‌کنند. ما نیاز به مدیریت توزیع داریم و هیچ کمبودی در تولیدی کالاهای ساختمانی نیست. حتی تولید ما دو برابر نیاز داخلی است.

رئیس کمیسیون مسکن اتاق تعاون افزود: مشکل این است که مثلاً افزایش قیمت سیمان بر قیمت مصالح دیگر نیز اثر دارد و در این روزها شاهد افزایش قیمت کاشی و سرامیک به‌دلیل افزایش قیمت سیمان هستیم. به‌گفته گوهری در حال حاضر هزینه ساخت مسکن انبوه به مصالح باکیفیت متوسط حدود هر متر ۶ میلیون تومان است اما با افزایش قیمت سیمان و فولاد قیمت ساخت حداقل ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش خواهد داشت.

گوهری افزایش قیمت ساخت در طرح ملی مسکن را هم عنوان کرد و گفت: بر اساس قرارداد با وزارت راه و شهرسازی نرخ پایه ساخت هر متر مسکن در طرح مسکن حمایتی ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است اما با افزایش قیمت مصالح، قیمت ساخت این نوع مسکن ۴.۵ تا ۵ میلیون تومان خواهد بود. رئیس کمیسیون مسکن اتاق تعاون گفت: مشکل مهم و اصلی در افزایش ناگهانی قیمت کالاهای مربوط به ساخت و ساز توقف پروژه‌های عمرانی است. در حال حاضر بیشتر پروژه‌های عمرانی در انتظار جابه‌جایی دولت متوقف است که افزایش قیمت مصالح توقف پروژه‌ها را افزایش می‌دهد و ما فصل مناسب برای ساخت را از دست می‌دهیم.