گامهای استوار مس سونگون در راستای بومیسازی

خبرنگار/ مسعود رمضانی – شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیر آهنی چهار سال است که بهصورت شبانهروزی و سه شیفته بهعنوان سرباز خط تولید، وظیفه تأمین ۶ تا ۷ هزار قطعه در سال برای مجتمع مس سونگون را بر عهده دارد تا پایداری خط تولید این مجتمع تأمین و تضمین شود. با توجه به ابلاغ قانون استفاده حداکثری از توان ساخت داخل، این شرکت در راستای بهرهگیری از تولید داخلی، اقدام به تشکیل و تقویت دپارتمان ساخت داخل کرده و در سال ۹۸ به تدبیر مدیر وقت مجتمع مس سونگون تمامی درخواستهای خرید خارجی در این دپارتمان در قالب کارگروه توسعه ساخت داخل مورد بررسی قرار گرفت و نتایج خوبی حاصل شد به نحوی که تعداد خریدهای خارجی این شرکت از حدود ۱۵۰۰ قطعه در سال ۱۳۹۶ به ۷۰ قطعه در سال ۱۴۰۰ رسید. در همین ارتباط هفتهنامه تجارت معدن و فولاد گفتوگویی با «سخاوت خیرخواه»، عضو هیئتمدیره خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیرآهنی و معاون بازرگانی منطقه آذربایجان شرکت مس ترتیب داده است.
سخاوت خیرخواه طی دو سال متوالی ۹۹ و ۱۴۰۰ در جشنواره انتخاب مدیران جوان و چهرههای ماندگار صنعت و معدن و تجارت کشور بهعنوان مدیر نمونه جوان کشور انتخاب شده و گواهی علمی و تندیس طلایی جشنواره را دریافت کرده است.
تشکیل کارگروه توسعه ساخت داخل
سخاوت خیرخواه میزان قطعات در دستور خرید خارجی در سال ۱۳۹۸ را بالغ بر ۱۵۶۰ قطعه و تجهیز برشمرد و افزود: با تشکیل کارگروه توسعه ساخت داخل مجتمع مس سونگون در دفتر بازرگانی منطقه آذربایجان و بررسی کارشناسان دفاتر فنی مجتمع و بازرگانی مشخص شد که ۷۴ درصد از این قطعات را میتوان در داخل کشور تولید و یا تأمین داخلی کرد در این میان با توجه به دلایلی همچون نبود فناوری، خط تولید و یا موجودی انبار، ۴۱۲ قطعه ابطال شد و از این میزان، تأمین ۲۵۰ تا ۳۰۰ قطعه نیز با توجه به اینکه فناوری ساخت آن را در اختیار نبود تصمیم گرفته شد تا فعلاً از طریق خرید خارجی تأمین کنیم و مابقی آن را در فرآیند تولید ساخت داخل قرار دادیم به نحوی که درحالحاضر ۶۰ درصد این قطعات یعنی ۶۹۰ قطعه، داخلی سازی و تحویل خط تولید مجتمع مس سونگون داده شده است که از جمله مهمترین قطعات میتوان به بومیسازی شیر توپی و دیسکی پمپاژ پساب آمریکایی-برزیلی اشاره کرد که در یکی از واحدهای صنعتی تبریز ساخته شده است.
تأمین نزدیک به ۱۲۰۰ قطعه ساخت داخل در سال
وی با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه بومیسازی عنوان کرد: این شرکت برای نخستین بار و در سال ۱۳۹۸ اولین میز تخصصی ساخت داخل صنعت مس را در تبریز برگزار کرد و در همین میز تخصصی ساخت ۱۸ تجهیز مهم را در قالب تفاهمنامه با شرکتهای دانشبنیان بهمنظور پیشبرد اهداف خود به امضا رساند. همچنین شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیر آهنی سالانه بهطور متوسط ۱۲۰۰ قطعه را از محل ساخت داخل برای مجتمع مس سونگون تأمین میکند. در صورتی که این رقم در سال ۹۲ حدود ۳۵۲ قطعه بود.
معاون بازرگانی منطقه آذربایجان شرکت مس ادامه داد: مهمترین ویژگی و افتخار شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیر آهنی نگاه به ساخت داخل است چرا که این شرکت در کنار خرید قطعات خارجی که امکان ساخت داخل را نداشتهاند با ورود به بخش داخلیسازی قطعات گامهای بزرگی برداشته است.
همکاری با شرکتهای دانشبنیان سرلوحه داخلیسازی
خیرخواه در ادامه این گفتگو افزود: درحالحاضر حدود ۵۳ شرکت تولیدی دانشبنیان و کارگاه ساخت داخل در استان آذربایجان شرقی بهمنظور تولید قطعات با مس سونگون همکاری دارند. در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۰۰۲ قطعه را بومیسازی کردهایم. در طی ۱۰ سال اخیر هم ۷ هزار و ۱۵۴ قطعه از ساخت داخل در مجتمع مس سونگون استفاده شده است که عدد قابل توجهی است و توان بالای مهندسی در این مجموعه را نشان میدهد.
وی ادامه داد: در جلسهای که اخیراً برگزار شد مدیر مجتمع مس سونگون تأکید داشت که خرید خارجی برای قطعاتی که بومیسازی شدهاند دیگر صورت نخواهد گرفت. چرا که خرید قطعه خارجی تنها باید یک بار و بهمنظور نمونهبرداری و ساخت با مهندسی معکوس صورت بگیرد.
خیرخواه خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۹ به تعداد ۱۱۲۴ قطعه را در سونگون داخلیسازی کردیم و بهصورت تصادفی ۴۵۰ قطعه از میان این قطعات را بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که بومیسازی هر قطعه برای ما ۶۳ درصد ارزانتر از نمونه مشابه خارجی آن تمام میشود. اگر عمق محصول ساخت داخل را ۸۰ درصد در نظر بگیریم به میزان ۹۰ درصد کاهش ارزبری خواهیم داشت.
بهرهگیری از ظرفیتهای محلی در ساخت قطعات
معاون بازرگانی منطقه آذربایجان شرکت مس ادامه داد: حرکت در جهت بومیسازی با همکاری تنگاتنگ میان دفتر فنی مجتمع مس سونگون و دفتر فنی بازرگانی بهمنظور بومیسازی و با ایجاد وحدت مهندسی شکل گرفته است و بنا داریم تا حرکت در این مسیر را با سیاست و استراتژی منطقهگرایی انجام دهیم به نحوی که اولویت تولید قطعه از ظرفیتهای ساخت در منطقه اطراف مس سونگون باشد و در صورتی که این امکان وجود نداشت از ظرفیت دیگر نقاط کشور استفاده کنیم.
وی گفت: برای مجتمع مس سونگون روزانه بهطور متوسط ۲۰ محموله تریلی خرید انجام میشود و نتیجه آن تولید متوسط روزانه ۵۰ کانتینر محصول نهایی کنسانتره مس است.
خیرخواه درباره قطعات تأمینشده در این شرکت گفت: اگر ۱۲ رشته صنعتی را در نظر بگیریم اکثر قطعات تامین شده در تمامی بخشهای صنعتی بوده است ولی بیشترین قطعات در بخشهای مکانیکی، پلیمر، برق و ابزار دقیق و شیمیایی و اقلام ساختاری بوده است. ضمن اینکه در بخش صنایع الکترونیکی، مکانیکی و شیمیایی بومیسازی منطقهای قابل توجهی انجام شده است.
لزوم سرمایهگذاری در تولید مواد شیمیایی
معاون بازرگانی منطقه آذربایجان شرکت مس ادامه داد: ما در مجتمعهای تولید کنسانتره مس تقریباً از ۱۶ نوع ماده شیمیایی استفاده میکنیم که بجز سه یا چهار ماده تمامی مواد مصرفی وارداتی هستند. با توجه به اینکه ما در حوزه مواد شیمایی دارای دانش فنی پایینی هستیم نیاز است تا سرمایهگذاری در بخش شیمیایی با جدیت دنبال شود به همین منظور شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیر آهنی با دعوت از شرکتهای دانشبنیان و پارکهای علم و فناوری و دانشگاهها و برگزاری جلساتی با اساتید دانشگاهها، آنالیز شیمیایی مواد را در اختیار آنها قرار داد و این اطمینان داده شده که در صورت موفقیت بومیسازی این مواد و به شرط کیفیت محصول در ردیف محصولات خارجی خرید تضمینی نیز صورت خواهد گرفت.
تأمین قطعات با اتصال به سامانه اطلاعاتی
خیرخواه در ارتباط با اشتراکگذاری قطعات تولید داخل مجتمع مس سونگون با دیگر مجتمعهای مس کشور گفت: ارتباط میان مجتمعهای مس در کشور در قالب سامانه اطلاعاتی سجاب، توسط شرکت خدمات بازرگانی معادن و فلزات غیر آهنی انجام میشود. بهطور مثال در صورتی که یک مجتمع نیاز به قطعهای پیدا کند که در مجتمع دیگر داخلی سازی آن انجام شده است، با اتصال به سامانه از آن ساخت آن قطعه اطلاع یافته و با اعلام درخواست، قطعه بومیسازی شده را دریافت خواهد کرد.
وی در پایان به کیفیت قطعات بومیسازی شده در کشور اشاره کرد و افزود: یکی از چالشهایی که ما با آن مواجه هستیم کیفیت پایین قطعات ساخت داخلی بهدلیل کیفیت پایین مواد اولیه مصرفی است و ما بر خود وظیفه میدانیم تا با قرار دادن اطلاعات طول عمر قطعه وکارآیی و کارکرد آن در اختیار شرکت تولیدکننده داخلی و همچنین تعاملات و برگزاری جلسات با سازندگان، گامی در جهت افزایش کیفیت محصولات داخلی در سالهای آتی برداریم.